په افغانستان کې د مور او ماشوم روغتیایي وضعیت د اندیښنې وړ دی، په ځانګړي توګه په کلیوالو سیمو کې چېرې چې د روغتیايي خدماتو لاسرسی محدود دی. د افغان سرپرست حکومت او نړیوالو روغتیايي ملاتړ کوونکو بنسټونو لپاره اړینه ده چې دې مهمې موضوع ته جدي پاملرنه وکړي او دا په خپلو لومړیتوبونو کې ونیسي.
په کلیوالو سیمو کې د روغتیایي خدماتو نشتوالی نه یوازې د مور او ماشوم د مړینې لوړې کچې لامل ګرځېدلی، بلکې د ټولنې د ټولنیز او اقتصادي پرمختګ لپاره هم جدي ستونزې رامنځته کوي. د ښځو او ماشومانو روغتیا د ټولنې بنسټیزه برخه ده، او دې برخه کې هر ډول نیمګړتیاوې به د ټولنې په اوږدمهاله پرمختګ کې خنډ شي. له بده مرغه، په افغانستان کې ډېرې میندې او ماشومان د روغتیایي خدماتو د نشتوالي او یا هم کمزوري کیفیت له امله له سختو روغتیايي ستونزو سره مخ دي.
د مور او ماشوم روغتیایي خدمات باید د لومړیتوبونو په سر کې راشي، ځکه چې د میندو د خوندي زېږون او ماشومانو ته د روغتیایي پاملرنې برابرول د یوې روغتیايي او پرمختللې ټولنې اساسي اړتیا ده. د افغان سرپرست حکومت لپاره اړینه ده چې د کلیوالي سیمو لپاره یو جامع پلان جوړ کړي چې د روغتیایي خدمتونو وړاندیز، د روغتیایي مرکزونو پراختیا، او د روغتیايي کارکوونکو روزنه پکې شامله وي. د دې تر څنګ باید د محلي ټولنو او کلتوري رواجونو په پام کې نیولو سره د پوهاوي کچې لوړول او روغتیایي خدماتو ته د خلکو لاسرسی اسانول هم په دغه پلان کې شامل وي.
همدارنګه، نړیوال روغتیايي ملاتړ کوونکي بنسټونه باید په دې برخه کې خپله ونډه فعاله وساتي او له افغان حکومت سره په همغږۍ کې کار وکړي. دا بنسټونه کولی شي په افغانستان کې د مور او ماشوم روغتیایي وضعیت ښه کولو لپاره اغېزمنه مرسته چمتو کړي. د دې موخې لپاره، مالي او تخنیکي مرستې، درمل او تجهیزات، او د روغتیايي روزنې پروګرامونه خورا اړین دي. همدارنګه، د نړیوالو بنسټونو مرستې باید په پایدارو پروژو باندې متمرکزې وي چې اوږدمهاله ګټې ولري او محلي ظرفیتونه پیاوړي کړي.
په پای کې، د مور او ماشوم روغتیایي وضعیت ښه کول یوازې د افغان حکومت او نړیوالو بنسټونو دنده نه ده، بلکې د ټولنې هر وګړي باید د دې کار د اهمیت په اړه پوهاوی ترلاسه کړي او په خپلې ونډه اخیستلو سره دې ګډې هڅې ته وده ورکړي. د یوې روغتیايي ټولنې لپاره د مور او ماشوم روغتیایي پاملرنه اساسي اړینه ده، او په دې برخه کې ګډې هڅې به د یوه روښانه راتلونکي لپاره مهم ګام وي. دې اړخ ته جدي پاملرنه کولای شي په هیواد کې د روغتیايي ستونزو د حل لور ته یوه مهمه او پر وخت پریکړه وي. د دې تر څنګ، د ټولنې په بېلابېلو کچو کې د ملاتړ او همکارۍ فضا رامنځته کول به د دې پروسې بریا لا ډاډمنه کړي.