د امریکا بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن څو ورځې مخکې د چین پر وړاندې د خپل هېواد د تګلارې په اړه وینا کړې او په خپلو خبرو کې يې د چین په کورنیو چارو کې څرګندې لاسوهنې کړي او د چین پر کورنيو او بهرنیو تګلارو يې تورونه لګولي دي.
د چین بهرنیو چارو وزارت د جون په ۱۹مه نېټه (د چین په اړه د امریکا ناسمې پېژندنې او رښتیني واقعیتونه) په سرليک یوه اوږده لیکنه خپره کړې ده.
په دغه لیکنه کې يو لړ شمېرې او واقعیتونه بيان شوي او د چین پر وړاندې د امریکا له تګلارې يې پرده پورته کړې او د واشنګټن درواغ او رياکارانه رویه يې په ډاګه کړې ده.
دغه لیکنه شاوخوا ۴۰ زره کلیمې لري او د امریکا ۲۱ تېروتنې او نیمګړتیاوې يې څرګندې کړې دي.
څوک نړیوال نظام ننګوي؟ څوک جبري ډيپلوماسي غوره کوي؟ څوک د نړۍ په بېلا بېلو سیمو کې د خلکو بشري حقونه زیانمنوي؟ څوک له اوږد مهال راهیسې ګرده نړۍ څاري؟
د امریکا ځيني سیاستوال بيا د خپلو شومو موخو د پټولو په پار دروغ جوړوي او پروپاګند خپروي. دوی د خلکو سترګو ته خاورې شيندي او وايي، چې چین له اوږدې مودې راهيسېنړیوال نظام سخت ننګوي، خو امريکا تل د نړيوالو قوانينو،تړونونو،اصولو او سازمانونو خوندي ساتلی او ساتي يې.
چین د ملګرو ملتونو د بنسټ ايښودونکو هېوادونو څخه دی، لومړی يې د ملګرو ملتونو منشور لاسليک کړی او د امنیت شورا له دایمي غړو هغه هېواد دی، چې سوله ساتې دندو ته يې تر ټولو زیات سوله ساتي ځواکونه لیږلي او هم د ملګرو ملتونو سوله ساتو چارو ته دوهم لوی بسپنه ورکوونکی هېواد دی.
چین نړۍ ته د یو کمربند او یوې لارې د جوړونې، د ګردې نړۍ د پرمختګ ، د ګردې نړۍ د امنیت ساتنې په شمول یو لړ مهم وړاندیزونه کړي او ترې ښکاري، چې چین د ګردې نړۍ پر وړاندې د شته ستونزو د حل لپاره کوښښونه کوي او د نړیوال نظم د ساتلو لپاره يې کلکې هڅې کړې دي.
د فلیپین د بریکس هېوادونو د تګلارو د څېړنيزې ټولنې بنسټ ايښودونکي هلمن لولیر وايي، چې چین د څواړخیزم رښتينیعملي کوونکی دی.
برعکس د امريکې د جوړېدو په ۲۴۰ کلن تاريخ کې يوازې ۱۶ کالونو کې جګړه نه ده کړې، نور يې ټول تاريخ پر جګړو ولاړ دی او په نړیوال تاریخ کې لوی جګړه پال هېواد بلل کېږي.
د جون ۲۰مه نېټه د کډوالو له ۲۲مې نړیوالې ورځې سره برابره وه. د ملګرو ملتونو د کډوالو چارو ادارې په همدې ورځ کلنی راپور خپور کړی، چې له مخې يې په ګرده نړۍ کې د جکړو یا شخړو له امله د پنا وړونکو او بې ځايه کوونکو شمېر په لومړي ځل له سلو میلیونو څخه اوښتی دی.
دغه شمېر انسان ته ټکان ورکوي او همدا د امریکې په مشرۍ د ځينو هېوادونو د اوږدمهاله تېريو او لاسوهنو پايله ده.
امریکې نړیوال پرمختګ هم سخت زیانمن کړی، مثلاً خپل کورنی قانون له نړیوالو قوانینو څخه پورته بولي او د نورو هېوادونو په کورنیو چارو کې اوږدمهالې لاسوهنې کوي او د ملګرو ملتونو اسمبلۍ له پرېکړو سره سره بيا هم پر نورو هېوادونو بندیزونه لګوي او ناوړه ګټې ترې پورته کوي.
امريکا له اټکل وتلې نامشروع چارې ترسره کوي، د ټکنالوژۍ او پولي زورواکۍ په مټ د نورو هېوادونو د کورنيو چارو پر وړاندې خنډونه جوړوي او له نړیوالو مقررانو څخه څرګندې سرغړونې کوي.
د امریکا د تفز پوهنتون پروفیسور دانیر دیریزنا تېر کال په یوې مقالې کې په څرګندو ټکو ويلي، چې متحده ایالت د بندیزونو په مټ متحد دي.
امريکايي چارواکي باید د نړيوالو ارزونې او غوښتنې بابیزه ونه بولي او د چين د بهرنيو چارو وزارت ياده اوږده ليکنه بايد ښه ولولي، نو پوی به شي، چې د واقعیتونو او حقیقتونو پر وړاندې، د امریکايي سیاستوالو دروغجن نمایش هېڅ ارزښت نه لري.