ولسي جرګې تازه د حکومت د ملي دسترخوان پر پروګرام نیوکې کړې دي. په ولسي جرګه کې ګڼو وکیلانو ویلي چې د ملي دسترخوان تر نامه لاندې دې د لسګونو میلیونه ډالرو په ارزښت دغه پروژه ودرول شي؛ ځکه شفافه نه ده او د پراخ فساد شونتیا پکې شته ده. ځینې وکیلانو بیا ان دا هم وویل چې په حکومت کې د ځینو ځانګړو کړیو له لوري دغه ډول پروژې طرحه کېږي، څو فساد پکې وکړي او پیسې شخصي جیبونو ته لاړې شي.
د ۲۰۲۰ز کال له لومړیو درېیو میاشتو وروسته بیا تر دې دمه په حکومت کې د پراخ فساد د موجودیت په اړه ګڼ راپورونه خپاره شوي دي. د دغو راپورونو په لړ کې تر ټولو باوري او معتبر یې د ملګرو ملتونو و. دغه سازمان په خپل راپور کې ویلي وو چې افغان حکومت په پراخ اداري فساد کې ښکېل دی او همدا راز د مفسدو کړیو او کسانو پر وړاندې یې اقدام هم دومره د پام وړ نه دی. ملګرو ملتونو دغه راز د فساد پر وړاندې رامنځ ته شوې ادارې هم کمزورې بللې دي او په خبره یې، کارونه یې اغېزناک نه دي او باید حکومت پر خپلو پلانونو له سره فکر وکړي.
سیګار او په افغانستان کې د شفافیت د څار بنسټ، دغه راز خبري اژانسونو او رسنیو هم په افغان حکومت کې د پراخ فساد په اړه راپورونه خپاره کړي دي. دغه فساد بیا تر دې وروسته لا پسې پراخ شو، چې په هېواد کې د کرونا وبا ګډه شوه، بحران رامنځ ته شو، میلیونونه ډالره مرستې وشوې او فرصت غوښتونکو کسانو په فساد لاس پورې کړ. له دارو درمل نیولې تر طبي تجهیزاتو هر څه کې فساد وشو. تر ټولو بوږنوونکی او حیرانوونکی فساد د حکومت په هغه پروګرام کې شوی و، چې له مخې یې عامو خلکو ته وچه ډوډۍ وېشل کېده. په دې تړاو رسنیو راپورونه خپاره کړل، نیوکې وشوې خو حکومت یې په اړه اقدام نه دی کړی.
اوس د ملي دسترخوان پروګرام په اړه هم دغه ډول اندېښنې را ولاړې شوې دي. ولس ملامت نه دی، پارلمان ملامت نه دی، د فساد د تېرو ادعاوو په اړه هېڅ راز وضاحت نه دی ورکړل شوی او ټول په دې شک کوي چې ګواکې حکومت په لوی لاس د ځان لپاره د فساد او حیف میل زمینه برابروي. د ملي دسترخوان لپاره په میلیونونو ډالرو ځانګړو شوو پیسو ګڼ مهم او بنسټیز کارونه کېدلی شي، خو حکومت یې په ملي دسترخوان لګوي. بیا چې کرونا مخ په ختمېدو ده، تاسې یې د کنټرول ادعا کوئ، نو د ملي دسترخوان پروګرام ته اړتیا څه ده؟
حکومت ته په کار ده چې نور دې پر مظلوم ملت ظلم نه کوي. د ولس له تېر اېستلو دې تېر شي، دغه ډول باغونه دې ملت ته نه شنه کوي، چې ظاهر یې ښکلیژ خو د ننه پکې وچې ونې او سپېره ډاګونه وي. ښه به وي چې حکومت پر خپلو کړنو بياکتنه وکړي او په دې توګه د ولس باور نور هم زیانمن نه کړي.